Gas terugnemen na de crash
Tommy Browaeys keek na een burn-out in de spiegel en gooide hij het roer om. Daarvoor maakte hij geen bocht van 180 graden, maar kon hij door kleine aanpassingen meer in balans blijven. Tommy legt uit hoe dat haalbaar kan zijn voor iedereen – zonder dat het licht eerst moet uitgaan.

Tommy Browaeys staat anders in het leven. Na een burn-out – een crash, zoals hij het zelf noemt – nam hij wat gas terug. Hij ging anders werken, minder pendelen, nam tijd voor zichzelf en schreef twee boeken over zijn ervaringen: Wake-Up call en Gebeten door het leven. Die ervaringen deelt hij ook in workshops, waarmee hij hoopt anderen bij te staan.
“De mooiste feedback die ik krijg, is hoe herkenbaar het is”, glundert Tommy. “Zoals dat gaat met een burn-out, is de eerste stap richting genezing toegeven aan jezelf dat er iets aan de hand is, dat er iets moet gebeuren. Dat kan je enkel door jezelf kwetsbaar op te stellen. Daarom vertel ik mijn verhaal.”

Cynische tegenpool
Vijf jaar geleden is Tommy de controle verloren. Over zijn lichaam, zijn mentale en fysieke gezondheid. Over zijn werk. “Een lange fusie lag mee aan de basis van mijn burn-out”, zegt Tommy, leidinggevende in een uitgeverij. “De uitgeverij had die overname nodig had om te overleven. Ik stond daarachter, maar ik stond te weinig stil bij wat dat concreet inhield.”

De Kempenaar werkte voorheen in Kalmthout, maar moest na de fusie naar Brussel. “Wat betekent die pendel voor mijn work-life balance en die van mijn teamleden? Ik was kwaad op mezelf en ging ervanuit dat anderen ook kwaad op mij waren. Achteraf gezien kon ik op veel begrip rekenen. Maar dat wist ik toen nog niet. Ik zat in mijn eigen cocon en gleed stilletjes af richting een burn-out.”

De verhuis was niet het enige wat veranderde voor het team van Tommy. “We konden naar mijn gevoel steeds minder onze eigen koers varen, ons eigen ding doen. Ik wilde een situatie controleren die niet te controleren viel. Op den duur was ik mijn vertrouwen kwijt. Voordien was ik altijd creatief, wilde ik inspireren. Nu keerde ik in mezelf. Ik werd een cynicus, meer negatief dan positief. Ik kon soms niets meer uitbrengen tijdens meetings. Ik ben eens recht gesprongen en vertrokken. Een volledige tegenpool van wie ik ben.”

Diep lichtpuntje
Die negatieve spanning uitte zich fysiek. “Pijn aan de nek, schouders, borstkas. Ik liep rond als een gespannen hyperventilerend persoon. Thuis was ik wel nog fysiek aanwezig, maar niet meer mentaal.”

Toch heeft nog zo’n half jaar geduurd vooraleer Tommy besloot raad te vragen aan zijn huisarts. “Toen ik die stap uiteindelijk zette, kon ik niks uitbrengen. Ik ben beginnen wenen. Toen mijn vrouw vroeg hoe het geweest was, weende ik een tweede keer. Ik zie die periode als mijn dieptepunt. Mijn vrouw omschrijft het als het eerste lichtpuntje.”

De huisarts zette Tommy thuis. Eerst een week, daarna een maand. “Hij raadde me aan om een coachingtraject op te starten, maar daar was ik nog niet klaar voor. Ik was koppig. Na vijf weken wilde ik terug gaan werken. Sommige collega’s zeiden dat ik er toch nog niet zo goed uitzag. Bij een koffie adviseerde een van hen om eens echt te pauzeren. Aan het einde van de maand belandde ik opnieuw bij mijn huisarts, met de boodschap dat ik klaar was om eindelijk naar hem te luisteren.”

Schrijven als uitlaatklep
Met een doktersbriefje van vier maanden op zak kreeg Tommy het advies om therapie te volgen en thuis dingen te doen die hij graag doet. “Kokerellen, bijvoorbeeld. Of schrijven.” Dat was al langer een uitlaatklep voor Tommy. Hij is hoogsensitief en introvert van aard. “Als kind schreef ik neer wat mij bezighield, terwijl andere kinderen dat gewoon tegen elkaar zouden zeggen.”

Onder begeleiding van een therapeut herontdekte hij zijn pen. “Wat is mij overkomen? Hoe kijk ik daarnaar? Aan de hand van die vragen schreef ik mijn verhaal op. Schrijven werd een soort zelftherapie. Na lang aarzelen startte ik een blog. Daar kreeg ik enorm veel positieve reacties op. Dat is voor mij de drijfveer geweest om nog meer te vertellen, in teksten en workshops. Als ik daarmee een aantal mensen op weg help, is het geslaagd.”

Haalbaar voor iedereen
In zijn workshops raadt Tommy aan om in de spiegel te kijken. “Ik kan mensen niks leren. Ze weten eigenlijk alles al wat ze nodig hebben. Ze moeten er gewoon iets mee doen.” Hij geeft een voorbeeld. “Net voor ik uitgevallen ben, heb ik nog een collega uit de nood geholpen. Typisch voor mijn gebrek aan zelfzorg: ik kan een ander wel een goed advies geven, maar dat niet op mezelf toepassen.”

Om dat te veranderen, stelt Tommy voor om jezelf vaker vragen te stellen. “Bij het opstaan kan je je afvragen of dit is wat je wil doen doorheen de dag. Wil ik dit blijven doen? Geeft dit mij energie of kost het alleen maar energie? Waarom doe ik iets? Ben ik dit? Is dit waar ik naartoe wil?”

Tijd gewonnen
Met Tommy gaat het intussen beter. Hij is nog altijd aan de slag bij de uitgeverij, maar nu wel vier vijfden.
Dat Tommy minder zou verdienen dan vroeger, deert hem niet. “Vroeger dacht ik altijd dat doorgaan en carrière maken gelijk stond aan zorgen voor mijn gezin. Een salarisverhoging? Dat bevestigde dat gevoel. Het moment dat ik het meeste verdiende was ik eigenlijk het ongelukkigst. Ik zat in een gouden kooi en moest daaruit.”

Een drastische ommezwaai noemt Tommy dat niet. “Ik houd geen pleidooi voor jobhoppen. Zelf heb ik nog steeds dezelfde werkgever. Alleen werk ik nu op een manier die mij energie geeft. Ik werk twee dagen van thuis uit, twee dagen pendel ik naar Brussel en een dag ben ik vrij.” Met die dag doet Tommy wat hij wil. “Soms doe ik niks, soms schrijf ik of geef ik een lezing.
Is dat niet te veel van het goede? ‘Ik weet het, het klinkt veel, maar voor mij is het evenwicht er. Zolang ik die balans voel, is het oké. Met hard werken is niks mis. Zolang je er maar energie uit put. Als wat je doet je uit balans haalt, is er iets mis. Dan moet je in die spiegel durven te kijken.”

Tommy’s oudste zoon heeft hem eens gevraagd of hij spijt had dat hij uit balans is geraakt. ‘Vind je het niet jammer dat jou dit overkomen is? Dat je tijd verloren bent door ziek te zijn?’, polste hij bij zijn vader. Tommy glimlacht. “Ik legde mijn zoon uit dat ik die tijd niet verloren ben, maar nu tijd gewonnen heb. Nu ik mezelf een spiegel voorgehouden heb, sta ik helemaal anders in het leven. Ik ben terug de jonge idealist van vroeger, niet mijn cynische tegenpool.”