Niet alleen voor mantelzorgers
Enkele jaren terug brachten Inge Jager en Maria Grijpma brachten het boek Klein Geluk voor de mantelzorger uit, waarvan Samana een Vlaamse versie maakte en een workshop voor mantelzorgers organiseert.
Klein Geluk voor wie ziek is bouwt verder op dit concept zegt Maria Grijpma: “Op een bepaald moment werden wijd door een mantelzorger aangesproken die zich afvroeg of goed zorgen voor jezelf ook niet geldt voor wie ziek is. ‘Want als de zieke persoon niet goed voor zichzelf zorgt, heeft dat toch ook een invloed op de persoon zelf ,maar ook op zijn omgeving’.”

Die man had overschot van gelijk. Naast een boek voor mantelzorgers moest er ook één komen voor wie ziek is, vonden we. Niet zo makkelijk echter, want hoe begin je daar aan? Er zijn immers zoveel verschillende aandoeningen. Hoe konden we iets maken dat voor iedereen geschikt was? Dit kregen we toch niet zo direct helder en dus bleven we op het idee broeden, zonder daar direct een oplossing voor te vinden.”

Positieve Gezondheid
“Tot ik een lezing volgde over Positieve Gezondheid. Hierbij vertrekt men niet langer van het oude model waarbij de zorg vooral focust op de aandoening, waarbij de de persoon bijna samenvalt met zijn aandoening. Alle aandacht gaat uit naar de klachten en gezondheidsproblemen, en hoe die kunnen opgelost worden. Hett initiatief hierbij ligt vooral buiten de patiënt.

Positieve Gezondheid kiest een andere invalshoek. Het accent ligt niet op ziekte, maar op mensen zelf, op hun veerkracht en op wat hun leven betekenisvol maakt. Positieve Gezondheid is de uitwerking in 6 dimensies van een bredere kijk op gezondheid. Voor elk van die dimensies –lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen en dagelijks functioneren – samengebracht in een spinnenweb, kan men aangeven in welke mate men goed of slecht scoort. Gezondheid is dus veel meer dan het ontbreken van ziekte. Het wordt bepaald door de mate waarin men scoort op al deze dimensies en wat men zelf kan veranderen om zijn gezondheid te verbeteren.

Het spinnenweb bood een kader
“Dat was precies wat we zochten: een aantal items die specifieke aandoeningen overstijgen en waarbij we een concrete recepten konden schrijven om deze aan te pakken. Het spinnenweb van Positieve Gezondheid biedt het kader, waarbij men kan nagaan aan welke aspecten van zijn gezondheid men moet werken.
We hebben vervolgens contact opgenomen met Machteld Huber, die aan de basis ligt van Positieve Gezondheid en haar gevraagd of wij op haar concept verder mochten werken. Machteld Huber reageerde niet alleen positief, maar gaf ons meteen een goede raad mee: maak het allemaal niet te moeilijk of ingewikkeld, zodat het voor iedereen begrijpbaar blijft.”

Schaven en schrappen
“Bij iedere categorie van het spinnenweb hebben we opnieuw een aantal heel bruikbare recepten geschreven, waarbij we steeds op dezelfde manier te werk ging. Ieder recept wordt eerst gekaderd, dan volgt het recept, een korte getuigenis en een aantal internetlinks of boeken voor wie zich verder wil informeren. En dat allemaal op 400 woorden per recept! Die beperking dwong ons om steeds tot de essentie van ieder onderwerp te komen. En dat was vaak niet makkelijk en betekende dat we veel moesten schrappen en schaven aan de teksten.
Over sommige onderwerpen zou je een boek kunnen schrijven, terwijl wij het met 400 woorden moesten doen. Maar dat heeft er zeker toe bijgedragen dat de recepten niet alleen voor iedereen begrijpbaar zijn, maar ook aanzetten tot actie.”

Zorg voor jezelf
“Want dat is uiteindelijk toch het doel: mensen ideeën en tips geven hoe ze voor zichzelf kunnen zorgen. De thema’s zijn zo gekozen dat ze de verschillende aandoeningen overstijgen. Iedereen die ziek geworden is, heeft immers te maken met verlies, met angst, met vragen over de toekomst, met zingeving, enz. Per thema vind je ook verschillende recepten, zodat men deze kan uitkiezen die het beste bij je aansluiten.”

Het werkt!
“Positieve Gezondheid doet appél op de verantwoordelijkheid van iedereen voor de eigen gezondheid. Wie wacht tot iemand anders met een oplossing voor zijn probleem zal komen, valt meestal uit de boot. Alleen heeft men daar soms wat hulp bij nodig, moet men ook leren hoe dat kan. We hebben immers te lang geleerd alle heil te verwachten van een of ander geneesmiddel of behandeling. Helaas werkt dit niet altijd, zeker niet bij chronische aandoeningen. En dus moet je leren uit je passieve rol te stappen en zelf iets aan je situatie te doen. Dat betekent niet dat we het ziek zijn niet ernstig nemen. We willen alleen mensen op weg zetten om zelf aan hun welzijn te werken.

En weet je wat het fantastische is? Het werkt ook! Je moet alleen bereid zijn iets nieuws te proberen, het experiment aan te gaan. Pas dan weet je of het je helpt. Ik garandeer je dat die recepten echt werken, hoe gek het misschien soms ook lijkt. Wat heb je te verliezen? Niets, alleen maar te winnen.”