Een eerbetoon aan alle mantelzorgers
“Ik wil kunnen doen wat ik graag doe en laten zien en horen wat me raakt”, zegt Koen Dewulf. Dat doet hij in zijn in cabaret- en kleinkunstvoorstellingen. Eén van die voorstellingen die hij inmiddels al vier jaar brengt is ‘Kwijt’: kleinkunst over dementie.. Ook het -gelijknamige- boek dat Koen Dewulf en Karel Michiels samen hebben geschreven kent veel bijval. De vlotte schrijfstijl en de invoelbare situaties die je nu eens doen slikken dan weer doen glimlachen, maken van ‘Kwijt’ een bijzonder boekje. Het is een mooi eerbetoon aan de schoonmoeder van Karel Michiels en aan alle mensen met dementie, hun mantelzorgers en iedereen die met dementie begaan is.
Dagboekfragmenten, sketches en cartoons, verhalen over kleine voorvallen en gesprekken over koetjes en kalfjes zijn zo gedetailleerd neergepend dat je als het ware zelf met Julienne aan tafel zit en haar hoort vertellen over de foto’s in de tweede schuif, over de ‘nieuwe’ afleveringen van De Kampioenen met Pico of over zuster Hortensia en eieren met uiensaus op vrijdag die ze tot lang na de oorlog aten.

In het boek staan ook de liedjesteksten uit de voorstelling. “Zo is er een lied over tante Maria die ontsnapt uit het rust- en verzorgingstehuis naar haar vroegere huis. Maar de fermette heeft intussen plaatsgemaakt voor twee koppelwoningen. En daar stond ze… Veel mensen herkennen hun vader of moeder daarin. Anderzijds gaat het ook over een tachtiger die de tuin onderhoudt van zijn 65-jarige zoon met jongdementie die het zelf niet meer kan.
De auteurs noemen Kwijt een sprokkelboek. “Je kan er vandaag enkele bladzijden in lezen en de volgende keer ben je nog altijd mee. Al krijgen we ook reacties van mensen die het boek in één ruk hebben uitgelezen.”

Een boek vol herkenbare situaties
“Ik wilde de boodschap van mijn stuk overbrengen en Karel het dementieverhaal van zijn schoonmoeder”, zegt Koen Dewulf.
In het boek schrijft Karel Michiels vanuit zijn eigen ervaringen met dementie terwijl de inbreng van Koen het resultaat is van veel onderzoek en gesprekken met dokters, mantelzorgers, mensen met (jong)dementie… “De commentaren na een voorstelling en ook nadat mensen het boek hebben gelezen is dat het herkenbaar is en dat ze er iets aan hebben gehad. Dat compliment wil zeggen dat het opzet geslaagd is. Het doet ook deugd om te horen na een voorstelling dat mensen een goede avond hebben gehad. Dat wil toch elke artiest?”

Relativeren vindt Koen belangrijk. “Ik relativeer de ziekte niet maar wel wat er rond hangt. De dingen anders bekijken is vaak een uitdaging maar het is wel nodig om alles een plaats te kunnen geven. Dat geldt trouwens voor veel dingen in het leven.
En humor. Humor is ook belangrijk. Het is de enige manier om een zwaar thema, zoals dementie, luchtig en verteerbaar te maken. Als ik iets vertel of breng ga ik altijd op zoek naar de lach of de glimlach. Die humor zit vaak in situaties en dingen die iedereen herkent.”

Anderzijds staat dat diepgang niet in de weg. Zowel in zijn voorstellingen als in het boek zitten lessen en dingen die mensen doen nadenken. “De ondertitel van ons boek is ‘Wat dementie ons kan leren’. Relativering zoals ik al zei is één van de lessen maar ook dat het belangrijk is om de aandoening en de persoon die het heeft te respecteren. Voor mensen met dementie is de ziekte een uitgemaakte zaak. Hoe je ermee omgaat kies je wel zelf.”